Vanwall Special, także Cooper T30''' – samochód Formuły 1 zaprojektowany przez Owena Maddocka i zbudowany przez Cooper Car Company dla zespołu Vandervell (Vanwall). Pierwszy samochód Vanwalla w Formule 1.

Samochód był zbudowany wokół aluminiowej kratownicy przestrzennej i silnika Vandervell, rozwijanego przez firmy Norton i Rolls-Royce. Miał chłodnicę na swoim niskoprofilowym, szerokim nosie. Na przednie zawieszenie składały się niezależne podwójne wahacze ze sprężynami, a na tylne oś De Dion z drążkiem skrętnym. Zamiast standardowego zbiornika paliwa za kierowcą w modelu Special znajdowały się trzy mniejsze zbiorniki: dwa po obu stronach samochodu tuż przed kokpitem, a jeden za kierowcą; takie rozwiązanie miało poprawić rozkład masy. W samochodzie zamiast gaźników wykorzystano wtrysk paliwa firmy Bosch, co było rzadkim ówcześnie rozwiązaniem.

Pojazd zadebiutował 15 maja 1954 roku w zawodach International Trophy, a jego kierowcą był Alan Brown. Był wówczas wyposażony w dwulitrowy silnik według regulacji Formuły 2. W pierwszym wyścigu Brown był szósty i pierwszy w klasie, a w finałowym, jadąc na piątym miejscu, wycofał się z powodu pękniętej rury olejowej.

W lipcu Vanwall Special wystartował z nowym silnikiem 2,3 litra w Grand Prix Wielkiej Brytanii 1954, a jego kierowcą był Peter Collins. Collins startował z jedenastej pozycji. W wyścigu był dosyć konkurencyjny, ale na 17 okrążeniu wycofał się po uszkodzeniu uszczelki pod głowicą.

Model Special wziął udział jeszcze w dwóch Grand Prix Formuły 1, a także w kilku wyścigach niewliczanych do mistrzostw, jak Goodwood Trophy czy Daily Telegraph Trophy, gdzie drugie miejsce zajęli odpowiednio Collins i Mike Hawthorn. Podczas pierwszego treningu przed Grand Prix Hiszpanii, gdy wyposażono model w silnik o pojemności 2,5 litra, Collins wypadł z toru i zderzył się z drzewem. Samochodu nie zdołano odbudować na wyścig. Po powrocie do bazy w Acton, samochód został rozebrany. Okazało się, że rama jest zbyt wygięta, by ją naprawić, a oś de Dion została zupełnie zniszczona. Znacznie uszkodzone były także nadwozie, zbiorniki paliwa i tylne zawieszenie. Special nie został więc odbudowany.

Wyniki w Formule 1


Przed 1958 rokiem nie przyznawano punktów w klasyfikacji konstruktorów.