PAN ma nowego prezesa w nowym prezesem Polskiej Akademii Nauk został prof. Jerzy Duszyński, biochemik z Instytutu Biologii Doświadczalnej PAN. Wygrał z prof. Mirosławą Marody, socjolożką z Uniwersytetu Warszawskiego i ustępującą wiceprezes Akademii pierwszą kobietą ubiegającą się o najwyższe stanowisko w PAŃ. Wybory trwały od jesieni, kiedy nie udało się rozstrzygnąć rywalizacji między kończącym drugą kadencję prezesowania prof. Michałem Kleiberem a prof. Duszyńskim.
Prof. Kleiber wycofał się z dalszych zmagań, odbywających się w cieniu głośnej wypowiedzi prof. Leny Kolarskiej-Bobińskiej, minister nauki i szkolnictwa wyższego, która w grudniu ub.r. podczas uroczystości rozdania „polskich Nobli", czyli nagród Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, ogłosiła „debatę nad przyszłością Polskiej Akademii Nauk".
Oboje kandydaci nie mieli wątpliwości, że PAN ma przyszłość, z tego choćby względu, że kilkadziesiąt instytutów Akademii należy czołówki polskiej nauki i dysponuje olbrzymim potencjałem badawczym. To, że nie jest on w pełni wykorzystany, wynika z chronicznego niedofinansowania nauki w naszym kraju 0,8 proc. PKB stawia Polskę na szarym końcu europejskich statystyk. Potrzebna jest więc debata nad przyszłością, lecz nie Akademii, ale polskiej nauki właśnie. Debaty takiej domagają się m.in. humaniści głośno protestujący przeciwko upadkowi prestiżu i znaczenia swoich dyscyplin.
nowy prezes PAN jako podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki w latach 2007-08 miał okazję poznać realne możliwości krajowej polityki naukowej.
Jako szef Akademii będzie miał na nią raczej niewielki wpływ. Może wzmocnić, jeśli zdoła zwiększyć obecność PAŃ w społecznej świadomości. Bez wątpienia potrzebne są najwyższej jakości badania podejmowane w instytutach Akademii. Ale w czasach przyspieszających zmian cywilizacyjnych potrzebujemy także autorytatywnych objaśnień w kwestiach takich, jak globalne ocieplenie, nowe techniki medyczne, energetyka atomowa, polityka społeczna. Coraz częściej bowiem występujący w mediach eksperci z profesorskimi tytułami mają niewiele wspólnego z nauką i reprezentują siebie, swoje fobie lub grupy interesu. PAN powinien w tej grze pełnić funkcję eksperta działającego na rzecz największej grupy interesu społeczeństwa.
Edwin Ben byk